“Gel Hayattan Konuşalım” bir söyleşi kitabı. Gazeteci Filiz Aygündüz ve psikiyatrist Alper Hasanoğlu’nun aşk, mutluluk, evlilik, ilişkiler, hayatın anlamı ve ölüm konuları etrafında yaptıkları sohbetin yazıya dökülmüş hali. Filiz Aygündüz gerektiğinde irdeleyen sorularla sohbeti ustalıkla yönlendirmiş ve ortaya kolay okunan, keyifli bir metin çıkmış. Kitabın ilk baskısındaki yazım hataları ise (Lawrence Durrell yerine Durell, adderall yerine adherall) editör Handan Akdemir İngilizce bilmiyor mu diye düşündürtüyor. Sohbet sırasında Alper Hasanoğlu’nun Türkiye’ye dönüş öyküsü ve İsviçre’deki psikanalisti ile yaşadığı deneyim gibi anıları keyifle okudum, kendi hikayesine daha çok yer vermesini isterdim. Okurken aldığım notlar şöyle:
“Ne zaman iyileşiriz?” Erhan Ali Yılmaz’ın bu konuda sunduğu 100 farklı fikiri içeriyor. Her fikir, bir sayfalık yazı ve bir sayfalık çöp adam çizimi ile sunuluyor, dolayısıyla kitap kolayca okunuyor. Maalesef çizimler anlatılanlara bir katkı sağlamadığı gibi, ince kağıda yapılan baskı yüzünden arka sayfadaki yazıları okumayı da zorlaştırmış. Kitaptaki farklı bakış açılarından faydalandım, hatırlamak istediğim kısımlar ise şöyle:
Başlamak, harekete geçmek üzerine:
Öz şefkat bir düşünce değil, bir aksiyon. İlk adımı, “Bugün neye ihtiyacım var?” sorusunu kendimize sorarak atabiliriz.
Başlamak için iyi olmak zorunda değilsin. İyi olmak için başlamalısın!
Sağlıklı beslenmeyle ilgili bir kitap okumak bize kendimizi sağlıklı besleniyormuş gibi hissettiriyor. Zamanımızı şu ana kadar okuduklarımızı uygulamak yerine, yeni şeyler öğrenmekle geçiriyoruz. Bize ve çevremize fayda sağlayan asıl şey elimizdekileri artırmak değil, kullanmak. “Bu konuda ben ne biliyorum? Bunları nasıl kullanabilirim?” diye kendimize soralım.
Korku bekleyerek geçmiyor. Bisiklete binmeyi öğrenmek için hiç korkmadığımız anın gelmesini beklesek belki de hiçbir zaman bisiklete binmesini öğrenemezdik.
Hazır hissedene kadar beklersek hayatımızın geri kalanını bekleyerek geçirebiliriz. Hazır hissetmeyi kolaylaştıran bir şey daha var. O da hazır hissetmeyi beklemeden o işin en basit haline başlamak. Mesela evlenmeden önce tatile çıkmak ya da aynı evde yaşamak gibi. Eğer bir bebek yürümeye başlamak için hazır hissetmeyi bekleseydi, hiç yürüyemezdi. O bebek kendisini hazır hissetmeyi beklemeden başladı emeklemeye.
Alper Hasanoğlu felsefeye ve sosyolojiye ilgi duyan bir psikiyatr. “İlişkilerin Günlük Hayatı” birkaç sayfalık denemelerin derlenmesinden oluşuyor. Yazarın bu kitapta ele aldığı konular aşk, kadın-erkek ilişkileri, depresyon, psikoterapi ve narsizm. En sonda da bu konuların dışında kalan yazıların bulunduğu bir bölüm var. Hem bilgi veren, hem de sorular soran bir anlatım tarzı var. Hem anlatım biçimi, hem de kısa yazılardan oluşması kitabı okumayı kolaylaştırıp keyifli bir hale getirmiş.
Kitabın en büyük eksikliği sıkça bilimsel çalışmalardan bahsedilip kaynak gösterilmemesi, hatta kitabın bir kaynakçasının olmayışı. Yorumlanan bilimsel çalışmaların muallak oluşu ve yazarın kendi uzmanlığı dışındaki konularda da sıkça genellemeler yapması okuyucuda güven eksikliği yaratıyor. Bu konuda özfarkındalığı yüksek olsa gerek çünkü Terapisti Kim Tedavi Eder? kısmında şöyle bir ifade yer alıyor: “Yetersizlik ve başarısızlık şemalarıyla boğuşan psikiyatr çoğunlukla narsistik bir savunmaya geçer. Bir bakarsınız, yalnızca psikiyatri branşında değil, hayatın her alanında bir uzman gibi konuşmaya, yazıp çizmeye başlamış.”
The Inner Game of Tennis is a book about the mental side of peak performance. It was written in the 70s by a tennis coach. The ideas in the book have larger appeal than just tennis players. It’s fascinating how much thought a tennis coach put into how people learn, and was able to distill methods that can be applied to other fields. There are familiar concepts from meditation like quieting the chatter of your mind by focusing it on your breath or the ball. He says: “What I really wanted, I realized, was to overcome the nervousness that was preventing me from playing my best and enjoying myself. I wanted to overcome the inner obstacle that plagued me for so much of my life.” This resonates with me, there are many situations where after enough practice, the bottleneck for your best performance becomes controlling your emotional state and calming your nervousness: job interviews, public speaking, playing chess etc.
Think Like a Rocket Scientist is a book about different tactics that can be used in our thought process. This book is a great example of well researched non-fiction with 50+ references in the bibliography for each section. It has lots of examples from famous scientists or business life to demonstrate each point. The author studied planetary sciences, worked on NASA’s Mars Exploration Rovers mission and has an interest in astronomy. It was refreshing to see familiar concepts like first principles thinking, Occam’s razor or unknown unknowns illustrated by examples from fields other than technology companies. Here are some parts that I liked from different chapters:
Clarity & Connection is a collection of poems about turning inwards, self love and growth. Yung Pueblo is the author’s nickname and he has a large following on social media. Here are some parts that resonated with me:
next time you feel agitated / because you are falling back into past patterns, / remember that simply being aware / that you are repeating the past / is a sign of progress
self-awareness is noticing / the rhythm of your thoughts / feeling when they are clear / and when they are out of sync / knowing when to take them seriously / and when to let them go / not every thought is valuable / most are just the sounds of / impulsive emotional reactions
maturity / is knowing that / when your mood is down / you should not trust / the way you see yourself
real maturity is observing your own / inner turbulence and pausing before / you project how you feel onto / what is happening around you
before you can see / someone else clearly / you must first be aware / that your mind will impulsively / filter what it sees through the lens / of your past conditioning and / present emotional state
sometimes a person end a good relationship / because the areas they think are bad are being / intensified by their personal issues that they / have not dealt with properly. sometimes / people break apart a home because they / are unaware of their projections and are / not ready to appreciate a good thing.
heal yourself / not just so you can thrive / but to ensure that people / who cross your path in the future / are safer from harm
ask yourself / is this how i actually feel, or / is this my emotional history / trying to recreate the past?
time does not heal all the wounds; it just gives / them space to sink into the subconscious / where they will continue to impact your emotions / and behavior. what heals is going inward / loving yourself, accepting yourself, listening / to your needs, addressing your attachments / and emotional history. learning how to let go, / and following your intuition.
have you noticed that when / you feel the urge to change / someone, what you really want is / for them to behave more like you?
when desire combines with tension, it morphs into craving. attachment is when you start craving things to be a certain way …. craving itself gives birth to attachment… craving occurs when wanting deepens and becomes filled with tension or stress.
being okay with not being okay / does not make things / automatically better / but it does stop you / from adding more tension / to an already difficult situation / being okay with not being okay / helps you let go
it is not about managing your / emotions; it is about managing / your reactions to your emotions
know your sources of rejuvenation / the amount of solitude you need to feel fresh again / the activities that strengthen your creativity / the people who light up your spirit
in relationships, it is important to understand that the other person cannot fix your emotional problems.
throw away the idea that your partner can make you happy. they can be great support, treat you well, and bring so many good things into your life, but happiness is only sustainable when it comes from within.
it is not about expecting your partner / to make you happy; it is about clearly / communicating the best ways they / can support you as you travel inward / to ignite your own happiness
heartbreak shows you that your self-worth and wholeness should not depend on another’s word or love.
love is rejuvenated / when partners / occasionally ask each other / how can I better / support your happiness?
when an argument starts / your goal should be to arrive /at a mutual understanding
trust blossoms in the absence of control
find a partner you do not have to perform for
a lot of advice comes from fear
we feel so safe with the ones we love / that we often share with them / our tensions, our stress, our fear / our sadness / and even our anger / but let us remember to also / give them the best version of ourselves / our joy and happiness, our excitement / and peace, our attention and care
getting unsolicited advice is one of the best tests / and a great time to check in with your self / are they saying this for my benefit or their own?
Los Angeles’ta kaldığım paylaşımlı evin üst katında üç oda var. Bir tane de banyo. Üst kattaki odalardan biri boşalınca içine girip gezdim. Evin en büyük odasıymış ve kendi banyosu varmış. Bunu görünce o odaya imrenmeye başladım. İçten içe bir sonraki sefer orada kalmak istediğimi düşünmeye başladım.
Büyük odanın sahibi bir gün benim odamı görünce şaşırdı. Odamın ne kadar aydınlık olduğunu, kendi odasının iyi ışık almadığı için kötü bir enerjisi olduğunu söyledi. Benim evde en önem verdiğim özellik aydınlık olmasıdır. Ve odamın diğerlerinde olmayan çok keyifli bir balkonu vardı. Oysa ben odamın güzel yönlerine odaklanmak yerine kendi banyosunun olmamasına odaklanıyordum. Fark ettim ki meğer ben haftalardır evin en güzel odasında kalıyormuşum, ama diğer odaya imrenmekten kendi odamın güzel yönlerinin kıymetini bilmeyip, yeterince şükretmiyormuşum.
Psikiyatrist Gülcan Özer’in TEDx Istanbul’daki konuşması ilişkilerin tökezlediği yerlere dair tavsiyeler içeriyor:
Koca terbiye edilmez, terbiyelisi alınır. Değiştirme listeniz olan birisiyle evlenmeyin.
Kayınvalide-gelin problemi: Kayınvalidenizle iki kadın ahbaplığı ilişkisi kurun, kocanızı devre dışı bırakın.
Cinsellik: Performans sanatı olmaktan çıkmalı.
Ebeveynlik: Amerikalılar en çok doğumdan sonraki 4 yıl içerisinde boşanıyorlar. Anne/baba olmak karı/koca olmaktan çok farklı. Yalnız / çocuksuz zaman geçirmek ve birbirinin ebeveynliğine müdahele etmemek gerekiyor.
İçgörü: Kendini bilmek cebimizdeki en kıymetli malzeme. İlişkinle ilgili şu üç soruyu yanıtlaman gerekiyor:
Niye evleniyorum bu insanla, başkasıyla değil?
Nerede dert yaşıyorum?
Bu yaşadıklarımda benim rolüm nedir?
İletişim: Uzlaşamayacağınız alanlar olacağı konusunda uzlaşmalısınız. “Ama” ile başlayan her cümle patinajdır.
Sinan Canan’ın üç kitaplık İnsanın Fabrika Ayarları serisinin ilk kitabı hareket ve beslenme çerçevesinde bedenimize odaklanıyor.
Yazarın kitap boyunca savunduğu ana tez evrim sürecinin yüz binlerce yıllık sürelerde gerçekleştiği, bu yüzden bedenimizin günümüz koşullarına değil, atalarımızın doğada yaşadığı ortama uygun tasarlandığı, ve bizim de fabrika ayarlarımız (atalarımızın yaşam biçimi) doğrultusunda yaşamamızın faydalı olacağı şeklinde.
Yer yer gereğinden fazla biyolojik detaya girerek bir ders kitabına dönüşme eğilimi gösterse de kitap kendini okutuyor. Bir yandan bu kadar bilimsel konulara değinmesine rağmen bir yandan da çoğu Türkçe kitap gibi çok kısıtlı bir kaynakça içeriyor. Bu da kitabın bilimsel araştırma sonuçlarından çok yazarın subjektif görüşlerini sunduğunu düşündürüyor.
Psychology of Money contains 20 lessons for investors and how our psychology affects our investment decisions. Chapter 19 has a good summary of each chapter. In the last chapter, the author shares his own investment strategy:
For most investors, dollar-cost averaging into a low-cost index fund will provide the highest odds of long-term success… We invest money from every paycheck into these index funds - a combination of U.S. and international stocks.
